Wstęp. Cel badania
Znaczenie statyn w prewencji pierwotnej i wtórnej jest dobrze udokumentowane. Badania epidemiologiczne wskazują na częste występowanie nowotworów u chorych z niskim poziomem cholesterolu. Statyny są na ogół dobrze tolerowane, natomiast nie wiadomo czy w wyniku ich stosowania zwiększa się ryzyko zgonu z powodu chorób nowotworowych. Celem pracy była zbadanie przyczyn zgonów i częstości rozpoznawania procesów nowotworowych w populacji badania 4S w obserwacji 10 letniej.
Chorzy w wieku 35-70 lat z przebytym zawałem serca lub dusznicą bolesną z poziomem Ch 5.5-8.0 mmol/l i TG ≤2.5 mmol/l (rekrutacja do badania 1988-1989 rok).
Chorzy randomizowani do grupy placebo lub grupy otrzymującej 20 mg simwastatyny, której dawkę zwiększano do 40 mg po 6-18 tygodniach leczenia jeżeli nie osiągnięto poziomu Ch 3.0-5.2 mmol/l. Średni czas obserwacji 5.4 lata. Po zakończeniu badania chorzy mogli podjąć dalsze leczenie 20 mg simwastatyny. Kontynuowano obserwację w próbie otwartej. W 1999 roku po 10 latach obserwacji dokonano analizy podgrup według założonego leczenia pod katem przyczyn zgonów i rozpoznań procesów nowotworowych opierając się na rejestrach krajowych.
Po 10 latach obserwacji w grupie placebo zmarło n=468 chorych a n=1755 chorych pozostawało w obserwacji. W grupie leczonej zmarło 414 chorych a obserwowano n=1807 chorych.
W okresie badania randomizowanego leczenie simwastatyną spowodowało redukcję zgonów o 30%, zgonów serowo-naczyniowych o 36% i zgonów wieńcowych o 43%. W okresie następnych 5 lat ponad 80% badanych było leczonych lekami obniżającymi poziom lipidów. Ryzyko zgonu było w dalszym ciągu niższe w grupie pierwotnie leczonej simwastatyną HR 0.85 (95%CI;0.74-0.97) p=0.016 z 15% redukcją w porównaniu do grupy placebo. Redukcja zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych wyniosła 17% HR 0.83 (95%CI;0.71-0.98) p=0.023, redukcja zgonów z przyczyn wieńcowych 24% HR 0.76 (95%CI;0.64-0.90) p=0.002.
W okresie 10 lat obserwacji nowotwór rozpoznano u n=259(12%) chorych w grupie placebo i u n=237(11%) chorych w grupie leczonej HR 0.88 (95%CI;0.73-1.05) p=0.147. Również liczba zgonów z przyczyn nowotworowych był niższa, ale nieistotna statystycznie w grupie leczonej simwastatyną HR 0.80 (95%CI;0.60-1.08) p=0.142. W analizie poszczególnych typów nowotworów nie wykazano różnic pomiędzy grupami.
Wnioski
Leczenie simwastatyną przez okres 5 lat w badaniu randomizowanym z grupą placebo a następnie w próbie otwartej kontynuowane leczenie lekami obniżającymi poziom lipidów w obu grupach, jest związane z dalszym utrzymywanie się korzyści z zastosowanego leczenia w porównaniu do grupy leczonej tylko przez ostatnie 5 lat. Nie wykazano różnic pomiędzy grupami w częstości rozpoznawania nowotworów i zgonów z tej przyczyny.
Strandberg TE, Pyorala K, Cook TJ, Wilhelmsen L, Faergeman O, Thorgeirsson G, Pedersen TR, Kjekshus J; 4S Group. Mortality and incidence of cancer during 10-year follow-up of the Scandinavian Simvastatin Survival Study (4S). Lancet. 2004 Aug 28-Sep 3, 364(9436), 771-777. [PMID]: 15337403.
drukuj
