Londyn, Wielka Brytania. Jak wykazano we wstępnych badaniach, wprowadzenie konkretnego rodzaju włoskiego sera, Grana Padano, do zwykłej diety pacjentów z łagodnym nadciśnieniem tętniczym, nieprzyjmujących inhibitorów konwertazy angiotensyny (angiotensin-converting-enzyme inhibitor, ACEI) ani antagonistów receptora dla angiotensyny II (angiotensin II receptor blocker, ARB), skutkuje istotnym obniżeniem średniego ciśnienia tętniczego rzędu 7–8 mmHg w porównaniu z grupą kontrolną [1].

Efekt przeciwnadciśnieniowy tego stopnia jest podobny do obserwowanego w badaniach leków hipotensyjnych, powiedział heartwire dr Giuseppe Crippa (Guglielmo da Saliceto Hospital, Piacenza, Włochy).

Crippa ogłosił wyniki swoich badań na ostatnim European Meeting on Hypertension 2012 Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (European Society of Hypertension, ESH). „Grana Padano jest półtwardym, tłustym serem o wysokiej zawartości dwóch szczególnych tripeptydów wytwarzanych w procesie fermentacji przez proteinazy bakterii Lactobacillus helveticus, których efekt działania jest podobny do inhibitora konwertazy angiotensyny zarówno u ludzi, jak i u zwierząt [2, 3]”, powiedział.

Sugeruje on, że osoby z lekko podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego, mając na uwadze działanie przeciwnadciśnieniowe sera Grana Padano, mogą zastąpić nim inne sery lub produkty w swojej diecie. Jednak u osób już przyjmujących ACEI lub ARBs, spożywanie tego sera raczej nie przyniesie istotnych dodatkowych korzyści w postaci redukcji wartości ciśnienia tętniczego, zauważa.

Crippa wyjaśnia, że nazwa Grana Padano pochodzi od rzeczownika grana (ziarno), który określa wyraźnie ziarnistą strukturę tego sera, oraz przymiotnika Padano, który odnosi się do doliny Pianura Padana, gdzie jest on produkowany. Powstał on prawie 1000 lat temu dzięki cysterskim mnichom, którzy traktowali wytwarzanie serów dojrzewających jako sposób spożytkowania nadwyżki mleka.

Ser Grana Padano można przechowywać długo bez obawy o zepsucie, czasem nawet do trzech lat. Natomiast Crippa zaznacza, że stężenie tripeptydów jest największe, gdy ser jest średnio dojrzały (dziewięć do 12 miesięcy leżakowania).

Do swojego badania otwartego Crippa i współpracownicy włączyli 29 chorych z nadciśnieniem tętniczym niestosujących ACEI ani ARBs, których dieta została uzupełniona o 30 g sera Grana Padano dziennie przez okres dwóch miesięcy, bez innych modyfikacji diety. Grupę kontrolną stanowiło 16 pacjentów. Wartości nadciśnienia tętniczego oceniano przed i po interwencji metodą pomiaru ambulatoryjnego i 24-godzinnego monitorowania (ambulatory blood pressure, ABP).

Crippa zwrócił uwagę, że po włączeniu do diety sera Grana Padano, nie obserwowano zmian wskaźnika masy ciała, stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji HDL, stężeń triglicerydów, glukozy, sodu i potasu we krwi ani wydalania sodu z moczem.

„Z końcem obserwacji średnie wartości skurczowego ciśnienia tętniczego w grupie chorych spożywających badany ser były mniejsze o 8 mmHg (p=0,012), a rozkurczowego o 7 mmHg (p=0,021) w porównaniu z grupą kontrolną, niezależnie od zastosowanej metody pomiaru ciśnienia tętniczego”, stwierdził.

 

Efekt przeciwnadciśnieniowy wykazany w tym badaniu jest porównywalny z obserwowanymi rezultatami interwencji farmakologicznej, a przekracza korzyść wykazaną w badaniach oceniających wyniki diety z ograniczeniem podaży sodu, stwierdza.

Chociaż mogłoby się wydawać, że ser jest bogaty w tłuszcz i sód, ser Grana Padano zawiera dużo mniej soli niż wiele powszechnie spożywanych pokarmów, dodaje. Porcja (30 gramów) sera Grana Padano zawiera 128 do 189 mg sodu i sześć gramów tłuszczu (cztery gramy nasyconego i dwa gramy nienasyconego).

Crippa zaznacza, że wiele innych produktów również zawiera swoiste tripeptydy o właściwościach przeciwnadciśnieniowych, na przykład produkty „jogurtopodobne” pochodzące ze Szwecji i Holandii, jednak stężenie tripeptydów w serze Grana Padano jest dużo większe.

Dr Adrian Brady (University of Glasgow, Szkocja), rzecznik prasowy Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology, ESC) komentując badanie dla heartwire, stwierdził: „Badanie jest bardzo interesujące, jednakże, ściśle mówiąc, powinno być to badanie z randomizacją i podwójnie ślepą próbą w modelu skrzyżowanym. Ciekawi mnie, czy ponowna ekspozycja na ten górski ser również obniżyłaby wartości ciśnienia tętniczego”.

Dodał też, że sery alpejskie, szczególnie z okolic Gstaad w Szwajcarii, Doliny Aosty we Włoszech i ze Słowacji są bardzo bogate w kwas omega-3 alfa-linolenowy, „który może chronić przed chorobami układu krążenia”.

1. Crippa G, Bosi M, Casi L, et al. Dietary Integration with Grana Padano cheese effectively reduces blood pressure in hypertensive patients. J Hypertension 2012; 30 (e-Supplement A):e376.

2. Jauhiainen T, Pilvi T, Cheng ZJ, et al. Milk products containing bioactive tripeptides have an antihypertensive effect in double transgenic rats (dTGR) harbouring human renin and human angiotensinogen genes. J Nutr Metab 2010; DOI:10.1155/2010/287030.

3. Cicero AF, Gerocarni B, Laghi L, et al. Blood pressure lowering effect of lactotripeptides assumed as functional foods: a meta-analysis of current available clinical trials. J Hum Hypertens 2011; 25:425-436.